«اقتصاد توجه‌» به کتاب

نسبت جامعه ایرانی با کتاب بسیار ناچیز است وبرای پی بردن به این واقعیت کافی است آمار جمعیت کشور را با شمارگان کتاب ها مقایسه کنیم ،وقتی تیراژ کتاب به سختی به دوهزار نسخه می رسد باید این واقعیت را قبول کرد که دایره منتسبین به کتاب  در جامعه 76 میلیونی ایران محدود به نویسنده ،مترجم ،ناشر ،مراکزفروش کتاب ،منتقدان ،خبرنگاران حوزه نشر و مسولان دولتی این بخش است.

سال هاست که برای توجیه این شرایط و بوجود آمدن این سیکل محدود دلایل متعددی را عنوان کرده اند ،می گویند   ودرست هم می گویند:"کتاب گران است ،چون کاغذ گران است "، اما مگر فقط کتاب گران شده است ، مگر آن روزگاری که وضعیت ارز مثل امروز نبود و طبیعتا قیمت کاغذارزان و کتاب نیز ارزان بود ما با تیراژ میلیونی این کالای فرهنگی روبرو بودیم.

می گویند و درست هم می گویند :"فرهنگ  ما بیشتر شفاهی است " مسولان به ویژه مسولان صدا و سیما به اموری که می تواند  کتاب  خواندن را در جامعه نهادینه کند کمتر توجه می کنند "،کمبود کتاب خانه ها، مشکل توزیع و.......همه این ها درست اما این مشکلات در جامعه ما فقط برای کتاب است مثلا اگر این معضلات حل شود مردم با کتاب آشتی می کنند پس بهتر است این مشکلات باشد تا اهل فرهنگ توجیهی برای نسبت 76 میلیون جمعیت و تیراژهای 2هزار ،هزار ،پانصد و گاهی دویست نسخه کتاب داشته باشند واگرنه خدای نکرده فکر می کنیم مشکل از  کیفیت ومحتوای کتاب هاست که تقاضا ومخاطبی را برنمی انگیزد. و آن دایره محدود به بحث هایی که شاید مغفول مانده بیشتر توجه کنند به اقتصاد رسانه و مهمتر از آن به" اقتصاد توجه".

مجتبی اعتمادمقدم

این یادداشت در شماره 419 هفته نامه کتاب هفته به  عنوان سرمقاله منتشرشد.